नाइट्रोजन प्याकेजिङमा, कन्टेनर भित्रको हावाको संरचना समायोजन गरिन्छ, सामान्यतया अक्सिजनको सांद्रतालाई प्रतिस्थापन गर्न वा घटाउन कन्टेनरमा नाइट्रोजन इन्जेक्सन गरेर। यसको उद्देश्य अक्सिडेशन प्रतिक्रियाहरू र सूक्ष्मजीव वृद्धिलाई ढिलो गर्नु हो, जसले गर्दा खानाको शेल्फ लाइफ बढ्छ।
नाइट्रोजन प्याकेजिङको सिद्धान्त भनेको अक्सिजनको उपस्थिति हटाएर वा घटाएर खानामा अक्सिजनको सांद्रता घटाउनु हो, जसले गर्दा खाना बिग्रने प्रक्रिया सुस्त हुन्छ। नाइट्रोजन एक निष्क्रिय ग्यास हो जसले खानासँग रासायनिक प्रतिक्रिया गर्दैन र खानाको स्वाद र बनावटलाई असर गर्दैन।
नाइट्रोजन प्याकेजिङको साथ, खाना ताजा र राम्रो स्वाद राख्न सकिन्छ, र खानाको गुणस्तरमा गिरावट कम गर्न सकिन्छ। यो प्याकेजिङ प्रविधि मासु, फलफूल, तरकारी, डेलीकेटसेन, दुग्धजन्य पदार्थ र पेस्ट्री जस्ता विभिन्न खाद्य उत्पादनहरूमा व्यापक रूपमा प्रयोग गरिन्छ।
यो कुरा ध्यान दिनुपर्छ कि नाइट्रोजन प्याकेजिङले खानामा पहिले नै रहेका ब्याक्टेरिया वा सूक्ष्मजीवहरूलाई नष्ट गर्दैन, यसले परिवेशको वातावरण समायोजन गरेर यसको वृद्धि र बिग्रनलाई ढिलाइ गर्छ। त्यसकारण, नाइट्रोजन प्याकेजिङ प्रयोग गर्दा, खानाको सुरक्षा र गुणस्तर सुनिश्चित गर्न खानाको स्वच्छ ह्यान्डलिङ र उचित भण्डारण अवस्थाहरूमा ध्यान दिन आवश्यक छ।
खानाको शेल्फ लाइफमा नाइट्रोजन प्याकेजिङको विशेष प्रभाव के हो?
१. अक्सिडेशन प्रतिक्रियालाई रोक्नुहोस्: नाइट्रोजन प्याकेजिङले प्याकेजमा अक्सिजनको सांद्रता घटाएर र खानामा अक्सिजनको सम्पर्क घटाएर अक्सिडेशन प्रतिक्रियालाई सुस्त बनाउँछ। अक्सिडेशन प्रतिक्रिया खाना बिग्रने र गुणस्तरमा ह्रास आउने मुख्य कारणहरू मध्ये एक हो, जस्तै बोसो अक्सिडेशन र खानामा पिग्मेन्ट परिवर्तनहरू। अक्सिडेशन प्रतिक्रियाहरूलाई रोकेर, नाइट्रोजन प्याकेजिङले खानाको शेल्फ लाइफ बढाउन सक्छ।
२. सूक्ष्मजीव वृद्धि नियन्त्रण गर्नुहोस्: नाइट्रोजन प्याकेजिङले प्याकेज भित्र अक्सिजनको मात्रा घटाउन सक्छ, जसले गर्दा ब्याक्टेरिया, ढुसी र खमीर जस्ता सूक्ष्मजीवहरूको वृद्धि सीमित हुन्छ। यी सूक्ष्मजीवहरू खाना बिग्रने र बिग्रने मुख्य कारकहरू मध्ये एक हुन्। सूक्ष्मजीव वृद्धि नियन्त्रण गरेर, नाइट्रोजन प्याकेजिङले खानाको शेल्फ लाइफ बढाउन मद्दत गर्दछ।
३. खाद्य संरचना र बनावट कायम राख्नुहोस्: नाइट्रोजन प्याकेजिङले खानाको संरचना र बनावट कायम राख्न सक्छ, प्याकेजिङ प्रक्रियाको क्रममा खानालाई संकुचित, विकृत वा नरम हुनबाट रोक्छ। यसले क्रिस्पी खाना, पेस्ट्री, आदि जस्ता केही खानाहरूको उपस्थिति, बनावट र गुणस्तर कायम राख्न महत्त्वपूर्ण भूमिका खेल्छ।
४. अक्सिजन-संवेदनशील पदार्थहरूको क्षय रोक्न: केही खानाहरूमा अक्सिजन-संवेदनशील पदार्थहरू हुन्छन्, जस्तै भिटामिन, एन्थोसायनिन, आदि। नाइट्रोजन प्याकेजिङले खानामा अक्सिजनको सांद्रता घटाउन सक्छ र यी पदार्थहरूको अक्सिडेशन दर घटाउन सक्छ, जसले गर्दा खानामा पोषक तत्व र रंग कायम रहन्छ।
नाइट्रोजन प्याकेजिङले पहिलेदेखि नै रहेका सूक्ष्मजीवहरूलाई नष्ट गर्दैन वा खानाको शेल्फ लाइफ अनिश्चितकालसम्म विस्तार गर्दैन। खानाको ताजापन, स्वच्छ ह्यान्डलिङ, भण्डारण तापक्रम, आदि जस्ता अन्य कारकहरूले अझै पनि शेल्फ लाइफमा महत्त्वपूर्ण प्रभाव पार्छन्। त्यसकारण, नाइट्रोजन प्याकेजिङ प्रयोग गर्दा, खानाको सुरक्षा र गुणस्तर सुनिश्चित गर्न सही खाद्य ह्यान्डलिङ र भण्डारण विधिहरू संयोजन गर्नु आवश्यक छ।
नाइट्रोजन प्याकेजिङ कस्ता प्रकारका खानाका लागि उपयुक्त छन्?
१. ताजा मासु र कुखुरा: नाइट्रोजन प्याकेजिङले गाईको मासु, सुँगुरको मासु, भेडाको मासु, कुखुरा, माछा, आदि जस्ता ताजा मासु र कुखुराको शेल्फ लाइफ बढाउँछ। यसले अक्सिडेशन र ब्याक्टेरियाको वृद्धिलाई रोक्छ, मासुको कोमलता र स्वाद कायम राख्छ।
२. समुद्री खाना र जलीय उत्पादनहरू: नाइट्रोजन प्याकेजिङले समुद्री खाना र माछा, झिंगा, शंख, केकडा, आदि जस्ता जलीय उत्पादनहरूको शेल्फ लाइफ बढाउन सक्छ। यसले बिग्रने प्रक्रियालाई ढिलो बनाउँछ र समुद्री खानाको ताजगी र स्वाद कायम राख्छ।
३. फलफूल र तरकारीहरू: नाइट्रोजन प्याकेजिङले स्याउ, नाशपाती, स्ट्रबेरी, अंगूर, गोलभेडा, सलाद, आदि जस्ता फलफूल र तरकारीहरूको शेल्फ लाइफ बढाउन सक्छ। यसले अक्सिडेशन र सूक्ष्मजीव वृद्धिलाई कम गर्छ, र फलफूल र तरकारीहरूको रंग, स्वाद र पोषण मूल्य कायम राख्छ।
४. पकाएको र प्रशोधित खाना: नाइट्रोजन प्याकेजिङ सबै प्रकारका पकाएको र प्रशोधित खानाहरू, जस्तै ह्याम, ससेज, डेली मासु उत्पादनहरू, दुग्ध उत्पादनहरू, रोटी, पेस्ट्रीहरू, आदिको लागि उपयुक्त छ। यसले यी खानाहरूको शेल्फ लाइफ बढाउन र तिनीहरूको बनावट र स्वाद कायम राख्न सक्छ।
५. बदाम र सुकेका फलफूल: नाइट्रोजन प्याकेजिङले बदाम, बदाम, काजू, किसमिस, आदि जस्ता बदाम र सुकेका फलफूलको शेल्फ लाइफ बढाउँछ। यसले अक्सिडेशन र बास्नालाई कम गर्छ, बदाम र सुकेका फलफूलको ताजापन र स्वाद कायम राख्छ।
के नाइट्रोजन प्याकेजिङले खानाको पोषण मूल्यमा कुनै प्रभाव पार्छ?
परिमार्जित वायुमण्डल प्याकेजिङ (MAP) ले खानाको पोषण मूल्यमा थोरै प्रभाव पार्छ, मुख्यतया पोषक तत्वहरूको सापेक्षिक स्थिरता कायम राख्न खानाको शेल्फ लाइफ बढाएर।
खानाको पोषण मूल्यमा नाइट्रोजन प्याकेजिङको प्रभावको बारेमा केही प्रमुख बुँदाहरू यहाँ दिइएका छन्:
१. पोषक तत्वहरू कायम राख्नुहोस्: नाइट्रोजन प्याकेजिङले खानामा हुने अक्सिडेशन प्रतिक्रियालाई ढिलो गर्न सक्छ र भिटामिन र अन्य पोषक तत्वहरूको अक्सिडेशन दर घटाउन सक्छ। यसले खानामा भएका पोषक तत्वहरूलाई अपेक्षाकृत स्थिर राख्न र यसको शेल्फ लाइफ बढाउन मद्दत गर्दछ।
२. पिग्मेन्ट र प्राकृतिक रङहरू कायम राख्नुहोस्: केही खानाहरूमा प्राकृतिक रङहरू हुन्छन्, जस्तै फलफूल र तरकारीहरूमा पाइने। नाइट्रोजन प्याकेजिङले यी पिग्मेन्टहरूमा अक्सिडेशन प्रतिक्रियाहरूको प्रभावलाई कम गर्न सक्छ, जसले गर्दा खानाको रङ र रूप कायम रहन्छ।
३. खानाको स्वाद र बनावट कायम राख्नुहोस्: नाइट्रोजन प्याकेजिङले खानाको बनावट र स्वाद कायम राख्न सक्छ, प्याकेजिङ प्रक्रियाको क्रममा खानालाई संकुचित, विकृत वा नरम हुनबाट रोक्छ। यसले निश्चित खानाहरूको स्वाद र गुणस्तर कायम राख्न महत्त्वपूर्ण भूमिका खेल्छ।
खानाको स्वाद र बनावटमा नाइट्रोजन प्याकेजिङको विशेष प्रभाव के हो?
१. कुरकुरा र क्रिस्पीपन कायम राख्नुहोस्: आलुको चिप्स, बिस्कुट, फ्राइड क्रिस्पी चिकेन, आदि जस्ता केही कुरकुरा खानाहरूको लागि, नाइट्रोजन प्याकेजिङले तिनीहरूलाई कुरकुरा र क्रिस्पी राख्न सक्छ। प्याकेज भित्र अक्सिजनको सांद्रता घटाएर, नाइट्रोजन प्याकेजिङले खानामा अक्सिडेशन प्रतिक्रियालाई ढिलो गर्न सक्छ, जसले गर्दा खाना नरम हुन वा यसको कुरकुरा स्वाद गुमाउनबाट रोक्छ।
२. ओसिलोपन र कोमलता कायम राख्नुहोस्: पकाएको मासु उत्पादन, दुग्ध उत्पादन, पेस्ट्री, आदि जस्ता केही ओसिलो र कोमल खानाहरूको लागि, नाइट्रोजन प्याकेजिङले तिनीहरूलाई ओसिलो र कोमल राख्न मद्दत गर्दछ। प्याकेज भित्रको वातावरण नियन्त्रण गरेर, नाइट्रोजन प्याकेजिङले पानीको वाष्पीकरण र अक्सिडेशन प्रतिक्रिया कम गर्न सक्छ र खानाको ओसिलो स्वाद कायम राख्न सक्छ।
३. कम्प्रेसन र आकार परिवर्तनहरू रोक्न: नाइट्रोजन प्याकेजिङले खानाको आकार र संरचनालाई केही हदसम्म सुरक्षित गर्न सक्छ। यसले प्याकेजमा अक्सिजनको मात्रा घटाउन सक्छ र खानामा अक्सिजनको प्रभाव कम गर्न सक्छ, जसले गर्दा प्याकेजिङ प्रक्रियाको क्रममा खाना कम्प्रेस, विकृत वा नरम हुनबाट जोगिन्छ।
४. मुखको अनुभूतिको स्थिरता कायम राख्नुहोस्: नाइट्रोजन प्याकेजिङले खानाको स्वादको स्थिरता कायम राख्न मद्दत गर्छ। खानामा अक्सिडेशन प्रतिक्रिया र सूक्ष्मजीव वृद्धिलाई ढिलो गरेर, नाइट्रोजन प्याकेजिङले खानाको बिग्रने र गुणस्तरको ह्रासलाई ढिलाइ गर्न सक्छ, जसले गर्दा खानाको स्वादको स्थिरता र स्थिरता कायम रहन्छ।
कृपया मलाई तपाईंको विशेष आवश्यकता थाहा दिनुहोस्, म थप जानकारी प्रदान गर्न तयार छु।
हार्दिक शुभकामना
सम्पर्क: ल्यान.जी
Email: Lyan.ji@hznuzhuo.com
मेरो व्हाट्सएप नम्बर र टेलिफोन ००८६-१८०६९८३५२३०
पोस्ट समय: अक्टोबर-०८-२०२३